آموزش ضرب و تمپو

ما در این مقاله تخصصی قصد داریم شما را با آموزش ضرب و تمپو به صورت کامل راهنمایی کنیم

آموزش ضرب و تمپو مبتدی

آموزش ضرب و تمپو در موسیقی یکی از مهم‌ترین جنبه‌های یادگیری این هنر است. درک دقیق این مفاهیم می‌تواند به شما کمک کند تا به‌طور مؤثرتر به نواختن و اجرای قطعات موسیقی بپردازید. در این مقاله، به بررسی مفاهیم ضرب و تمپو در موسیقی، اهمیت آن‌ها، و روش‌های یادگیری آن‌ها خواهیم پرداخت.

ساز ضرب چیست؟

سازهای ضربی (Percussion Instruments) به گروهی از سازها اطلاق می‌شود که تولید صدا از طریق ضربه زدن، تکان دادن یا لرزش ایجاد می‌شود. این دسته از سازها شامل انواع مختلفی هستند، از جمله درام‌ها، سنتورهای ضربی، و سازهای زنجیری مانند چکش یا ترومپت. نقش اصلی سازهای ضربی در موسیقی، ایجاد ریتم و تقویت ضرب‌ها است.دقت داشته باشید در این مقاله ضرب به معنای ساز ضرب بوشهری می‌باشد.که نمونه تصویر آن در زیر آمده است.

آشنایی با ساز تمپو | تاریخچه، ویژگی‌ها و نحوه نواختن

داربوکا (Darbouka) یکی از سازهای پرطرفدار و شناخته‌شده در خانواده سازهای کوبه‌ای است که در بسیاری از فرهنگ‌ها، به‌ویژه در موسیقی خاورمیانه و کشورهای عربی، جایگاه ویژه‌ای دارد. این ساز به دلیل صدای خاص و تنوع در نحوه نواختن، در بسیاری از سبک‌های موسیقی محلی و جهانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تاریخچه ساز داربوکا یا تمپو

داربوکا در واقع یکی از قدیمی‌ترین سازهای ضربی است که ریشه‌های آن به دوران باستان باز می‌گردد. این ساز در دوران‌های مختلف، با نام‌ها و اشکال گوناگونی در فرهنگ‌های مختلف معرفی شده است. در برخی مناطق از آن به نام “داربوکه” یا “دربوکه” نیز یاد می‌شود. در گذشته، داربوکا به‌طور عمده از مواد طبیعی مانند چرم و خاک رس ساخته می‌شد، اما امروزه نمونه‌های مدرن آن از فلز یا پلاستیک ساخته می‌شود.

ساختار و ویژگی‌های داربوکا یا تمپو

داربوکا یک ساز کوبه‌ای است که به‌طور معمول دارای بدنه‌ای استوانه‌ای یا گلابی‌شکل با یک دهانه کشیده است. این ساز معمولاً در دو نوع مختلف موجود است:

1. داربوکای فلزی: که بدنه‌ای از فلز (معمولاً آلومینیوم یا مس) دارد و صداهای تیزتر و بلندتری تولید می‌کند.
2. داربوکای چوبی: که بدنه‌ای از چوب دارد و صدای نرم‌تر و بم‌تری تولید می‌کند.

در قسمت بالای ساز، پوست یا یک ماده مصنوعی کشیده شده است که با استفاده از انگشتان یا دستان نوازنده به صدا در می‌آید.

آموزش ضرب و تمپو عربی

موسیقی عربی یکی از غنی‌ترین و پرتنوع‌ترین انواع موسیقی در جهان است که در آن سازهای ضربی و تمپو (سرعت) نقش بسیار مهمی دارند. سازهای ضربی در موسیقی عربی به‌ویژه برای ایجاد ریتم و انرژی در قطعات موسیقی کاربرد دارند و تمپو سرعت و احساس قطعه را تعیین می‌کند. در این مقاله، به بررسی سازهای ضربی عربی، الگوهای ریتمیک خاص این موسیقی، و نحوه آموزش آن‌ها خواهیم پرداخت.

سازهای ضربی در موسیقی عربی از اهمیت زیادی برخوردارند و معمولاً در ایجاد ریتم و هماهنگی گروه‌های موسیقی نقش اصلی را ایفا می‌کنند. این سازها به‌طور عمده شامل سازهایی هستند که با ضربه زدن یا تکان دادن آن‌ها، صدا تولید می‌شود. در اینجا برخی از مهم‌ترین سازهای ضربی عربی را معرفی می‌کنیم:

1. داربوکا
   داربوکا یکی از مشهورترین سازهای ضربی در موسیقی عربی است که به‌ویژه در کشورهای عربی و خاورمیانه شناخته شده است. این ساز به شکل یک طبل استوانه‌ای یا گلابی شکل است و معمولاً از مواد مختلفی مانند فلز یا چوب ساخته می‌شود. نواختن داربوکا نیاز به تکنیک‌های خاصی دارد که شامل ضربات مختلف با دست و انگشتان برای ایجاد صداهای خاص است.

آموزش ساز ضرب و تمپو در جلسه اول

آیا میتوانیم در جلسه اول ضرب و تمپو بنوازیم؟

بله به راحتی چون ضرب و تمپو ساز راحتی است و افراد از تمام گروه های سنی قادر به نواختن ضرب و تمپو میباشند

در جلسه اول آموزش ساز ضرب و تمپو، هدف اصلی آشنایی با اصول پایه‌ای و ایجاد یک درک اولیه از نحوه استفاده از ریتم‌ها و تمپوها در موسیقی عربی است. در این جلسه، ما به شما مباحث ابتدایی مانند معرفی سازهای ضربی، آشنایی با تمپو و شروع به تمرین ضرب‌های ساده خواهیم پرداخت

آموزش نوازندگی ضرب و تمپو حرفه ای

آموزش ساز ضرب و تمپو در سطح حرفه‌ای نیاز به درک عمیق از ریتم‌ها، تکنیک‌های نواختن و توانایی هماهنگی با دیگر نوازندگان و ویژگی‌های موسیقی عربی دارد. در این آموزش، هدف بر این است که شما را با پیچیدگی‌های ضرب‌های عربی، تسلط بر تمپو، و تکنیک‌های پیشرفته در نواختن سازهای ضربی آشنا کنیم. در این راستا، شما نه‌تنها باید به سازهای ضربی تسلط پیدا کنید، بلکه باید قادر باشید تمپو و ریتم‌های پیچیده‌ای را با دقت و احساس صحیح اجرا کنید.

آموزش ساز ضرب و تمپو بوشهری

موسیقی بوشهری یکی از مهم‌ترین بخش‌های موسیقی محلی و سنتی جنوب ایران است که با ویژگی‌های خاص خود شناخته می‌شود. این موسیقی که غالباً با استفاده از سازهای ضربی و ریتم‌های خاص اجرا می‌شود، نقش مهمی در مراسم‌ها و جشن‌ها دارد. در این آموزش، به بررسی سازهای ضربی خاص بوشهری و نحوه استفاده از تمپو در موسیقی بوشهری خواهیم پرداخت.

1. آشنایی با سازهای ضربی بوشهری

در موسیقی بوشهری، سازهای ضربی نقش بسیار مهمی دارند. این سازها معمولاً برای ایجاد ریتم و همراهی با دیگر سازها در موسیقی استفاده می‌شوند. مهم‌ترین سازهای ضربی بوشهری عبارتند از:

تمپو:

داربوکا یکی از سازهای پرکاربرد در موسیقی بوشهری است. این ساز ضربی شبیه به طبل است و صدای آن از طریق ضربه به پوست تولید می‌شود. داربوکا به‌طور عمده با دست نواخته می‌شود و توانایی ایجاد ضربات کوتاه و بلند، و همچنین صداهای بم و زیر را دارد. در موسیقی بوشهری، این ساز معمولاً به‌عنوان ساز اصلی در اجرای ریتم‌ها و ضرب‌ها استفاده می‌شود.

• تکنیک‌های نواختن تمپو: برای نواختن داربوکا در موسیقی بوشهری، باید تکنیک‌های خاصی مانند “دم” (صداهای بم) و “تک” (صداهای زیر) را یاد بگیرید. همچنین تکنیک‌های پیشرفته‌تر مانند “شوک” (ضربه‌ای با نوک انگشتان) و “دست باز” نیز در نواختن داربوکا در این سبک بسیار مهم هستند.

قوچ (Quch):

قوچ یک ساز ضربی دیگر است که در برخی از مناطق بوشهر استفاده می‌شود. این ساز بیشتر در مراسم‌های محلی و رقص‌های خاص به کار می‌رود. قوچ صدای بم و پرقدرتی دارد که برای همراهی با دیگر سازها و ایجاد ریتم‌های پیچیده استفاده می‌شود.

2. آشنایی با تمپو در موسیقی بوشهری

تمپو در موسیقی بوشهری به‌طور کلی از سرعت‌های متوسط تا سریع متغیر است. در این سبک موسیقی، تمپو معمولاً با حال و هوای مراسم و نوع رقص تغییر می‌کند. در بسیاری از قطعات، تمپو ممکن است به‌طور ناگهانی تغییر کند تا حس حرکت و هیجان بیشتری را منتقل کند.

انواع تمپو در موسیقی بوشهری:

1. تمپوهای آرام (Lento): در برخی قطعات بوشهری، به‌ویژه در موسیقی‌های ملایم و عاشقانه، از تمپوهای آرام استفاده می‌شود.
2. تمپوهای میانه (Moderato): برای قطعات رقصی و جشن‌ها، تمپوهای میانه رایج هستند.
3. تمپوهای سریع (Allegro): در قطعات شاد و پر انرژی بوشهری، تمپوهای سریع برای ایجاد هیجان و شور بیشتر استفاده می‌شوند.

3. نحوه نواختن ضرب و تمپوی بوشهری

در این بخش، تمریناتی برای تسلط بر ساز ضرب و تمپوی بوشهری ارائه می‌دهیم.

تمرین با داربوکا:

1. آشنایی با ضربات اصلی:

   • ضرب “دَم”: ضربه‌ای است که با کف دست به وسط پوست داربوکا زده می‌شود و صدای بم تولید می‌کند.
   • ضرب “تَک”: ضربه‌ای است که با نوک انگشتان به قسمت بالایی داربوکا زده می‌شود و صدای زیر و تیز ایجاد می‌کند.

2. تمرین الگوهای ساده: یکی از ابتدایی‌ترین الگوهای ریتمی بوشهری به‌صورت زیر است:

   • دَم – تک – دم – تک ابتدا این الگو را به‌طور کند تمرین کنید و سپس با افزایش سرعت آن را ادامه دهید.

3. تمرین الگوهای پیچیده‌تر: بعد از تسلط بر الگوهای ساده، می‌توانید الگوهای پیچیده‌تر مانند الگوهای “مالفوف” یا “زاهِر” را امتحان کنید.

ریتم‌های بوشهری بخش مهمی از موسیقی محلی و سنتی جنوب ایران هستند که در مراسم‌ها، جشن‌ها و رقص‌های سنتی این منطقه به کار می‌روند. این ریتم‌ها ویژگی‌های خاص خود را دارند و معمولاً با استفاده از سازهای ضربی مانند داربوکا، دف، قوچ و دنبک اجرا می‌شوند. در اینجا به برخی از رایج‌ترین و مهم‌ترین ریتم‌های بوشهری اشاره می‌کنیم:

1.آموزش ریتم “وَاهِی” (Wahi)

ریتم “وَهِی” یکی از معروف‌ترین ریتم‌های بوشهری است که بیشتر در مراسم‌های شاد و رقص‌های محلی استفاده می‌شود. این ریتم معمولاً با سرعتی ملایم تا سریع اجرا می‌شود و ترکیبی ساده از ضربات است.

• الگوی ریتمی:
  دَم – تک – دم – تک

  این الگو به‌طور معمول با سرعت‌های مختلف اجرا می‌شود، از آرام گرفته تا پرانرژی.

2. ریتم “سایری” (Sayari)

ریتم “سایری” یکی دیگر از ریتم‌های پرکاربرد در موسیقی بوشهری است که معمولاً در رقص‌ها و جشن‌ها استفاده می‌شود. این ریتم به دلیل انرژی و شادابی که دارد، در مراسم‌های مختلف جنبه‌های ویژه‌ای پیدا می‌کند.

• الگوی ریتمی:
  دم – تک – تک – دم

  این الگو نیز می‌تواند با سرعت‌های متفاوت اجرا شود و در حین تمرین و اجرا معمولاً تغییرات جزئی در نحوه ضربات ایجاد می‌شود.

3. ریتم “شال” (Shal)

ریتم “شال” یکی دیگر از ریتم‌های رایج در موسیقی بوشهری است که در جشن‌ها و رقص‌های محلی کاربرد فراوانی دارد. این ریتم از الگوهای پیچیده‌تری برخوردار است و معمولاً در قسمت‌های خاصی از قطعه یا اجراهای گروهی استفاده می‌شود.

• الگوی ریتمی:
  دم – دم – تک – دم – دم

  این ریتم بیشتر با سازهایی که صدای بم تولید می‌کنند، مانند داربوکا، به‌طور مؤثر اجرا می‌شود.

4. ریتم “خُس” (Khos)

ریتم “خُس” به دلیل ساختار متفاوت خود در موسیقی بوشهری معروف است. این ریتم معمولاً در قطعات آرام و ملایم‌تر استفاده می‌شود و بیشتر در بخش‌های خاص موسیقی و همچنین در قطعات با تمپوهای پایین‌تر به کار می‌رود.

• الگوی ریتمی:
  دم – دم – تک – دم – تک

  این ریتم معمولاً در سرعت‌های آرام تا میانه اجرا می‌شود و برای نوازندگان مبتدی مناسب است.

5. ریتم “مَاهور” (Mahoor)

ریتم “ماهُور” در موسیقی بوشهری معمولاً برای اجرای قطعات سنگین‌تر و ملایم‌تر به کار می‌رود. این ریتم اغلب در مراسم‌های مذهبی و مراسم خاص دیگر استفاده می‌شود و ترکیبی از ضربات آرام و محکم دارد.

• الگوی ریتمی:
  دم – تک – دم – دم – تک

  این الگو به‌طور معمول در تمپوهای ملایم یا متوسط اجرا می‌شود و به موسیقی حس آرامش می‌دهد.

6. ریتم “لَعبَکی” (Labhaki)

ریتم “لعبکی” یکی دیگر از ریتم‌های معروف در موسیقی بوشهری است که در مراسم‌های جشن و شاد، به‌ویژه در رقص‌ها، استفاده می‌شود. این ریتم از ترکیب ضربات سریع و کوتاه تشکیل شده و یک ریتم هیجان‌انگیز و پر انرژی است.

• الگوی ریتمی:
  دم – تک – تک – دم – دم – تک

  این ریتم معمولاً با سرعت بالا و با ترکیب ضربات دست سریع اجرا می‌شود.

7. ریتم “بوشهری”

این ریتم به‌طور خاص با نام بوشهری شناخته می‌شود و معمولاً برای رقص‌های بوشهری استفاده می‌شود. ریتم “بوشهری” معمولاً با داربوکا یا دیگر سازهای ضربی اجرا می‌شود.

• الگوی ریتمی:
  دم – تک – دم – تک – دم – تک

  این الگو به‌طور معمول از شدت بالایی برخوردار است و در رقص‌ها و مراسم‌های پر انرژی اجرا می‌شود.

8. ریتم “کرشمه” (Kershama)

ریتم “کرشمه” یکی از ریتم‌های پیچیده‌تر در موسیقی بوشهری است که معمولاً برای اجراهای خاص یا قطعات ویژه استفاده می‌شود. این ریتم سرعت بالایی دارد و بیشتر در فضاهای شاد و پر انرژی شنیده می‌شود.

• الگوی ریتمی:
  دم – تک – دم – تک – دم – تک – دم

  این ریتم معمولاً در سرعت‌های سریع اجرا می‌شود و حس حرکت و شور را در اجراهای موسیقی ایجاد می‌کند.

9. ریتم “چَنگ” (Chang)

ریتم “چَنگ” بیشتر در قطعات آرام و رمانتیک موسیقی بوشهری به کار می‌رود. این ریتم ساده و ملایم است و در قطعاتی که احساس لطافت و آرامش می‌خواهند منتقل کنند، بسیار موثر است.

الگوی ریتمی
دم – تک – تک – دم

این الگو به‌طور معمول در سرعت‌های پایین یا متوسط اجرا می‌شود.

آموزش ضرب و تمپو در منزل

خیلی از علاقه مندان شرایط حضور در کلاس های حضوری را ندارند همین امر باعث شده تا ما شما را به یادگیری بصورت آنلاین یا آفلاین ترغیب کنیم.

جهت یادگیری ساده و اصولی این ساز با ما در تماس باشید.

09214423781

این مقاله برای شما مفید است

نمونه آموزش استاد علی اصغر بقاپور